Natura i istota Duszy Ludzkiej.

Uczeni różnych szkół myślenia  (nie chodzi tutaj o 4 szkoly prawne a raczej o myslicieli i uczonych poszczegolnych sekt Mu'tazilites, Rafidhites...) znacznie różnią się co do charakteru i istoty duszy (nafs). Czy jest to częścia ciała fizycznego czy tez nieistotna jego cecha ? Czy jest istota wysyłana w celu zamieszkania w ciele fizycznym ? Czy jest  niezależna istota sama w sobie ? Czy 'nafs' to jest to samo co 'ruh' (dusza) ? Ostatecznie , co sie dzieje z dusza podczas smierci ? Czy ogranicza się do ciała i jego grobu ? Jesli nie, czy jest wolna aby poruszac sie w niewidzialnym swiecie i na ziemi ?
Odnosnie tych zagadnien czołowi teologowie różnych sekt przedstawili wiele sprzecznych opinii. Jednak w tym opracowaniu skupie sie na pawidlowym poglądzie (przyp.tlumaczki).
Poprawny poglad jest oparty na wersach z Koranu i autentycznej Sunnie.

 Poprawna opinia :

Za najbardziej poprawna opinie dotyczaca nafs i ruh uznaje sie ta, ktora przedstawil Ibn al-Qayyim, ktora jest potwierdzona przez Ibn Abdul-Izz al-Hanafi w swoim komentarzu na temat al-'Aqeedat at-Tahâwiyyah. Bazuja swoje pozycje na roznych wersach Koranicznych i tradycji Proroka (pokoj z nim) jak i rowniez na logicznym i racjonalnym mysleniu. Wedlug nich,czlowiek sklada sie z duszy i ciala połączonych ze soba. Dusza jest istota, ktora rozni sie od fizycznego, namacalnego ciala. Jest to wyższy typ światła (lub światło podobny byt itp.) jest, zywy i poruszajacy sie , przenika przez kończyny, przepływa przez nie jak woda krążaca poprzez płatki róży, jak olej krazacy poprzez oliwki i jak ogień krąży poprzez żarzące się węgle. Mozna rozsądnie dostrzec dusze wypelniajaca i zajmujaca cialo,jej forme,choć nie-fizyczna, jest formowana w kształt ciała [ opis duszy jako swiatla,sposob w jaki wypelnia cialo, jak i jej ksztalt nie sa udowodnione Koranem i Sunna ,opisy te sa konkluzja oparta na rozumieniu dostepnych 'dowodow' ].
 Dusza bedzie przenikac nasze fizyczne cialo i konczyny i  w dalszym ciągu bedzie wpływać na jego (ciala) zmysły, ruch i bedzie tak długo, jak kończyny te beda zdrowe  . Jednakze, jesli nie sa zdrowe [ wypadek czy choroby moga zaklucic harmonie ciala fizycznego i doprowadzic do jego smierci ,wtedy dusza opuszca cialo, nie zawsze jednak musza miec miejsce fizyczne zaburzenia aby nastapila smierc  ]  i nie akceptuja sil uchwalonych na nie przez dusze,opuszcza ona cialo i wchodzi do swiata duchowego.


 Dowody z Koranu : 


Pewne okoliczności dotyczace ludzkiej duszy są wymienione w różnych miejscach w Koranie. Dwa przyklady :

 " Bóg zabiera dusze w chwili śmierci;

wzywa także te, które nie umarły, tylko są we śnie. 

On zatrzymuje te, których śmierć zdecydował,

a odsyła inne do wyznaczonego terminu.

Zaprawdę, w tym są znaki dla ludzi,

którzy się zastanawiają! (Sûrah az-Zumar 39:42)

W tym wersie jest mowa o tym,ze sa tylko dwa momenty, w ktorych Allah zabiera dusze : podczas smierci i podczas snu [ oddzielenie duszy od ciala podczas snu jest tymczasowe natomiast podczas smierci jest trwale ]. Kiedy czlowiek spi, Allah oddziela dusze od ciala. Jesli zostala przeznaczona mu smierc, oddzielenie staje sie trwale i cialo przestaje funkcjonowac. Zas co sie tyczy tego, ktoremu smierc w tym momencie nie byla przeznaczona, dusza oddzielona podczas snu powraca do swego ciala podczas przebudzenia się. Jednakze, dusza ktorej przeznaczone jest umrzec nie musi koniecznie byc 'wzieta' podczas snu,moze to sie wydarzyc rowniez w innym czasie :

Gdybyś mógł widzieć

niesprawiedliwych przebywających

w otchłaniach śmierci

i aniołów z wyciągniętymi rękami:

"Wyprowadźcie wasze dusze!

Dzisiaj otrzymacie zapłatę

- karę poniżenia - (Sûrah al-An'âm, 6:93)

Widzimy tu,iz smierc jest bolesna dla niewierzacych. Mimo,ze jest im nakazane poddac swe dusze aniolom, nie chcą ; dlatego, dusza zostaje zmuszona. Zwrot "akhrijû anfusakum" uzyty w tym wersie doslownie oznacza 'wydalenie lub wypchnąć wasze dusze' wskazując, że dusza staje się podmiotem niezależnym od ciała fizycznego.


 Dowody z Sunny:


Sunnah obfituje w opisy stanu i charakteru ludzkiej duszy. Hadisy te uzasadnienia pogląd przez rzetelnych uczonych ahl as-sunnah. Przyklad fizycznej i psychicznej kary jaka oczekuje niewierzacych jest opisana w tej czesci dlugiego , autentycznego hadisu :
"Aniol Smierci mowi : 'O wy niegodziwe dusze, wyjdzcie do gniewu  i oburzenia Waszego Pana'. Dusza w ciele niewierzacego jest przepelniona strachem [i nie chce wyjsc] po czym Aniol Smierci gwałtownie wyciąga ja (...) rozdzierając przy tym tętnice i nerwy. "

Zostalo rowniez zrelacjonowane w autenycznym hadisie :
Umm Salamah zrelacjonowala : "Wyslannik Allah (pokoj z nim) wszedl na Abu Salamah [ jego zwłoki ], ktorego oczy byly szeroko otwarte.Prorok (pokoj z nim) zamknal powieki i powiedzial, 'Kiedy ruh [dusza] jest wyciagana, wzrok sledzi ja [ patrzy jak sie wznosi ] [ Ahmad i Muslim ]
Hadisy te wskazuja na dwa sposoby, ze dusza ma w rzeczywistosci forme. Po pierwsze aby cos zostalo uchwycone i wyciagniete musi posiadac ksztalt. Po drugie, oczy moga zauwazyc jedynie cos co posiada forme  [ Qurtubi w swoim tafsirze potwierdza,ze dusza posiada ksztalt ].

W innej narracji Prorok (pokoj z nim) jak 'wychodzi' z ciala dusza wierzacego :
"Aniol Smierci przychodzi do wierzacego [ umierajacego ] ,siada na jego glowie i mowi : 'O dobra duszo, wyjdz i przyjmij przebaczenie i zadowolenie Twego Pana.'Wtedy dusza odlatuje bez wysiłku, tak jak woda płynie z ust   [ z Waterskin ]."

W tym samym hadisie zostalo zrelacjonowane, ze kiedy dusza jest przenoszona po niebie, aniolowie pytaja, 'Kto to jest ?' Pytanie to potwierdza istnienie duszy odrębne od ciała. Aniolowie nie zadali by takiego pytania gdyby nie widzieli odrębnej formy.
Nastepujacy hadith rowniez potwierdza ,ze dusza oddziela sie od ciala : Abu Hurayrah zrelacjonowal, ze Wyslannik Allah (pokoj z nim) powiedzial : "Kiedy dusza wierzacego 'wychodzi' [ z ciala ] dwoch aniolow odbiera ja i wznosi w strone nieba, po czym mieszkancy nieba mowia : 'Dobra dusza nadeszla z ziemi.Allah poblogoslawil ciebie i cialo ,ktore zamieszkiwales." [ Muslim ]
Arabskie wyrazenie "kunti ta'mureenah" [ zamieszkiwales,okupowales ] sugeruje,ze dusza zamieszkiwala cialo, wypelniajac je, posiadajac je cale. Zamieszkiwanie duszy w ciele jak i opuszczenie go potwierdza własne istnienie.

Opracowane na podstawie :  "Mysteries of the Soul Expounded" by Abu Bilal Mustafa al-Kanadi